بسیاری از مردم جهان دچار میزانی از افت شنوایی هستند و افت شنوایی به انواع مختلفی وجود دارد. به مرور زمان افت شنوایی ممکن است بر گفتار و نوع ارتباط شما با دیگران تاثیر منفی بگذارد. بنابراین با عدم درمان افت شنوایی ممکن است آسیب فیزیکی به آسیب روانی منجر شود. بهمین دلیل است که یافتن سریع راه کار شنوایی مساله ای بسیار با اهمیت است.
اگر دچار افت شنوایی هستید اصلا نگران نباشید شما تنها کسی نیستید که با این معظل مواجهید شما یکی از ۵۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان هستید. در اکثر کشورها از هر ۶ نفر یکی دچار میزانی از آسیب شنوایی است. اما لازم است بدانید که انتخاب سمعک مناسب ارتباطات تقریبا ۹۰% افراد کم شنوا را بهبود بخشیده است. این بدان معناست که نیازی به نگرانی نیست برای شما هم راه کاری مناسب وجود دارد.
نشانه های افت شنوایی
در صورتی که به هر یک از سوالات زیر پاسخ مثبت دهید، احتمال اینکه شما به میزانی از افت شنوایی دچار باشید وجود دارد. در اینصورت ما به شما پیشنهاد می کنیم که نزد متخصص شنوایی رفته و آزمایش شنوایی انجام دهید.
– آیا اطرافیان شما به کررات به شما گوشزد کرده اند که تلویزیون و رادیو را با صدای بلند می شنوید؟
– آیا به دلیل نشنیدن زنگ در یا تلفن قراری را از دست داده اید؟
– آیا به هنگام گفتگو در محیط های پر سر و صدا مشکل دارید؟
– آیا گفتگوی اطرافیان را به صورت ناواضح و مانند زمزمه می شنوید؟
– آیا اطرافیان به شما گوشزد کرده اند که با صدای بلند حرف می زنید؟
– آیا از اطرافیان خود می خواهید تا گفتارشان را تکرار کنند؟
– آیا دوستان و اعضای خانواده به شما گفته اند که مشکل شنوایی دارید؟
– آیا به هنگام گوش کردن به رادیو به وضوح گفتار گوینده را نمی شنوید؟
آسیب شنوایی می تواند در سطح صدای مداوم ۸۵ دسی بل آغاز شود. اگر شما در کنسرت باشید و یا از طریق mp3 player با صدای بلند به موزیک گوش می دهید بعد از آن احساس می کنید که به خوبی نمی شنویید. این بدان علت است که سلول های مویی گوش شما به طور موقت آسیب دیده اند و پس از دوره ی کوتاهی بهبود خواهند یافت این آسیب آستانه تغییر موقت TTS نام دارد.
با این حال اگر بارها و بارها به مدت طولانی در معرض صدای بسیار بلند قرار گیرید سلول های مویی آسیب جدی و برگشت ناپذیری خواهند دید به این نوع آسیب آستانه تغییر دایم گویند PTS.
شنیدن موزیک با صدای بلند در کنسرت، دیسکو و یا از طریق گوشی های هدفون می تواند بسیار خطرناک باشد. بعنوان مثال شدت صدا از طریق هدفون می تواند براحتی به ۱۱۰ -۱۲۰ دسی بل برسد. صداهای انفجاری مانند صدای بلند ترقه هم می تواند منجر به افت شنوایی نوفه زاد شود.
افرادی که در محیط های با صداهای بلند مشغول کار هستند نیز در معرض خطرند. کارگران ساختمانی، کارگران کارخانه ها، کارگران فرودگاه و نوازندگان لازم ایت تا از محافظ شنوایی در حین کار استفاده کنند.
تاثیر دیگری از سر و صدا وزوز گوش نام دارد. این زمانی است که یک یا هر دو گوش صداهایی را می شنوند که هیچ منبع خارجی ندارد . به عبارت دیگر صداهایی که شنیده می شوند در واقع وجود ندارند و معمولا با نام زنگ زدن در گوش از آنها یاد می شود. اما در شکل های مختلف و با میزان بلندی متفاوت رخ می دهند.
چه کاری می توانید انجام دهید؟
تنها راه منطقی پیشگیری است. بنابراین بهتر است تا از محافظ گوش استفاده کنید. انواع و اقسام گوناگونی از گوش پوش و گوش گیر با سیستم های فیلتر گوناگون وجود دارد تا می توان بر روی گوش قرار داد و از آسیب دیدگی نوفه زاد جلوگیری کرد.
انواع کم شنوایی
کم شنوایی انتقالی
کم شنوایی انتقالی در نتیجه اختلال در گوش خارجی یا میانی به وجود می آید، که در این نوع کم شنوایی در رسیدن صدا از محیط خارج به گوش داخلی اختلال به وجود می آید. صداها ممکن است ضعیف، اعوجاج یافته و یا هر ترکیبی از هر دو شنیده شود.
بعضی از علل شایع کم شنوایی انتقالی:
- عفونت کانال گوش یا گوش میانی
- مایع در گوش میانی
- سوراخ یا اسکار پرده گوش
- سرومن یا جرم گوش
- گسیختگی استخوانچه های گوش میانی
- اجسام خارجی در مجرای گوش
- اتواسکلروز
- تومورها
اغلب کم شنوایی های انتقالی را می توان توسط دارو و یا جراحی به سرعت درمان کمک کرد.
کم شنوایی حسی عصبی
کم شنوایی حسی عصبی هنگامی رخ می دهد که سلول های حسی حلزون گوش و یا اعصاب گوش داخلی آسیب ببینند و به درستی سیگنال های صوتی را به مغز منتقل نکنند. در چنین شرایطی، بیماران از عدم وضوح گفتار شکایت دارند. به عبارتی دیگر، اصوات را می شنوند ولی قادر به درک صحیح گفتار نمی باشند. در چنین حالتی اصوات اعوجاج یافته شنیده خواهد شد. روند پیری شایعترین علت کم شنوایی حسی عصبی است. همانطور که ما مسن تر می شویم، اعصاب گوش داخلی و سلولهای حسی به تدریج از بین می روند.
بنابراین، کم شنوایی حسی عصبی می تواند توسط عوامل زیر نیز به وجود آید:
- پیری
- قرار گرفتن در معرض سر و صدا بیش از حد
- عفونت های ویروسی (مانند سرخک و اوریون)
- داروهای اتوتوکسیک (سمی برای گوش)
- مننژیت
- دیابت
- سکته
- ضربه های شدید به گوش
- تب بالا
- بیماری منییر
- تومور آکوستیک
- وراثت
کم شنوایی حسی عصبی شایع ترین نوع اختلال شنوایی در بزرگسالان است (در ۸۰ درصد از افراد بالغ رخ می دهد). این نوع کم شنوایی اغلب با دارو ویا جراحی قابل درمان نیست. کاهش شنوایی حسی عصبی با موفقیت با سمعک درمان می شود.
کم شنوایی مختلط
اگر کم شنوایی در نتیجه هر دو جز انتقالی و حسی عصبی رخ دهد، به عنوان کم شنوایی ترکیبی و مختلط شناخته می شود.
کم شنوایی ناگهانی
سندرمکم شنوایی ناگهانی به کاهش یا از دست دادن ناگهانی شنوایی در یک یا هر دو گوش اطلاق می گردد. این عارضه ممکن است بعد و یا همراه با یک صدای زنگ در گوش و یا سرگیجه رخ می دهد. از آنجا که کم شنوایی ناگهانی می تواند توسط یک تومور در گوش داخلی، انسداد جریان خون به گوش داخلی و یا نشت مایع گوش داخلی ایجاد شود، تأکید می گردد که بیمار در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت اولیه توسط یک پزشک گوش، گلو و بینی معاینه شود.
علل احتمالی
در اغلب موارد، کم شنوایی ناگهانی علت روشنی ندارد، با این وجود علت های احتمالی به این شرح است: تغییرات ناگهانی فشار در گوش در طول سفر با هواپیما و غواصی، فعالیت های فیزیکی شدید و غیرعادی، جراحی قبلی گوش، عفونت تنفسی فوقانی اخیر، داروهایی مانند قرصهای جلوگیری از بارداری و آنتی بیوتیک هایی که برای گوش سمی هستند، سیگار کشیدن، و تروماهای صوتی (قرار گرفتن در معرض سر و صدا با صدای بلند ناگهانی یا طولانی مدت). در اکثر موارد، علت دقیق آن ناشناخته است، با این وجود پاتولوژی اصلی آن را به دلیل مشکلات گردش خون گوش داخلی می دانند. معمولا افرادی که در اوایل دوره بیماری آنها بهبود مشاهده شود شانس بیشتری در بازگشت شنوایی خود خواهند داشت.
ارزیابی
ارزیابی اولیه این بیماران شامل موارد زیر است: تاریخچه گیری و بررسی های گوش، گلو و بینی، آزمایش خون و ارزیابی شنوایی. با توجه به نتایج حاصل از این آزمون ها، آزمایش های بیشتر مانند آزمون پاسخ شنوایی ساقه مغز (ABR) و اسکن MRI از گوش درونی می تواند توصیه شود.
شرح حال گیری از بیمار می تواند علت هایی را مانند عفونت های تنفسی فوقانی، مسافرت هوایی، غواصی، سابقه سیگار کشیدن، مصرف قرص های ضد بارداری و یا داروهای اتوتوکسیک و دیگر اختلالات پزشکی را مشخص کند.
بررسی گوش، گلو و بینی، هر گونه ناهنجاری مانند سرومن بیش از حد در کانال گوش خارجی، عفونت یا مایع در گوش میانی، و یا سوراخ شدن پرده گوش را نشان می دهد.
آزمایش خون برای ارزیابی سطوح بالای تری گلیسیرید و کلسترول، سیفلیس، عفونت، دیابت، نارسایی تیروئید و کلیه، عفونت های گوش داخلی و بیماری های خود ایمنی انجام می شود.
چگونه وزوز را کنترل کنید؟
مساله ی اصلی وزوز گوش این است که شما علیرغم میل خود سر و صدایی که نمی خواهید را می شنوید. هنگامی که وزوز گوش برای اولین بار شنیده می شود، سریعاً مایه رنجش و آزار قلمداد می شود صدایی غیر طبیعی که توجه و حواس فرد را به سمت خود هدایت می کند. محتمل ترین توصیف می تواند این باشد که انگار گوش های شما دشمن شما هستند چرا که آغاز یک دور باطل است. در ابتدا ممکن است بیشتر زمان خود را به استراحت بپردازید و از هر گونه ارتباطات اجتماعی بپرهیزید. این گوشه گیری به دلیل کم شدن تجربه های شنوایی گوناگون ، تعاملات اجتماعی و سایر فعالیت های اجتماعی شما خواهد بود.چرا که وزوز گوش قسمت اعظم توجه شخص را به خود جلب می کند و به مرور زمان زندگی فرد را از کنترل خارج می کند. علاوه بر تمام اینها احساس یاس و نا امیدی و عدم توانایی در خصوص کنترل وزوز ، احتمالا بر شدت آن می افزاید و هوشیاری و توجه مغز به آن سمت متمرکز می شود. در نهایت اینکه این دور باطل باید متوقف شود . شما باید بتوانید وزوز گوش را از مرکز توجه خود خارج کنید و موفق به کنترل آن شوید.
وزوز گوش یک نشانه است و نه یک بیماری:
وزوز گوش می تواند ناشی از اختلالا تی در داخل سیستم پردازش شنوایی باشد. اکثر اوقات علل ابتلا به وزوز گوش مجموعه ای از عوامل متفاوت است.
بررسی عوامل فیزیولوژیکی
علاوه بر آسیب سیستم شنوایی همچنین وزوزگوش می تواند به دلیل عدم عملکرد صحیح مفصل فک ، (ساییدن دندان ها) و یا کشیدگی مزمن عضله گردن باشد.
استرس می تواند یکی از علل شایع وزوز گوش باشد. اگرچه تاکنون پایه های علمی برای ارتباط میان استرس و وزوز گوش یافت نشده است اما وزوزگوش می تواند باعث ایجاد استرس شود. شدت دریافت سرو صدا های اطراف، حتی صداهایی که در سر وجود دارند به هنگام استرس در مقایسه با حالت آرام ذهن، افزایش می یابد.
شخیص وزوز گوش
از آنجاییکه مبتلایان درک متفاوتی از وزوز گوش دارند، تشخیص صحیح و دقیق آن امری ضروری است.
گام اول: پی بردن به این نکته که آیا وزوز گوش با مصرف دارو قابل درمان است یا خیر. برای این مساله معاینات گوش، حلق و بینی ، دندانپزشکی، ارتودنسی و ارتوپدی توسط متخصصین صورت می پذیرد. بلندی و شدت وزوزگوش از طریق تست های مخصوص صورت می گیرد و تست شنوایی نشان می دهد که آیا فرد مبتلا، به افت شنوایی نیز دچار است یا خیر. وزوزگوش قابل شناسایی است.
آگاهی از افت شنوایی کودکان
شنیدن، پایه و اساس یادگیری مهارت های زبانی در کودکان است. در صورتی که در خصوص سطح شنوایی کودک خود دچار تردید هستنید، بهترین راه اینست که خیلی سریع کودک شما مورد آزمایش شنوایی قرار گیرد. در موارد خاصی در برخی از کودکان ، لازم است تا از مهارت های زبانی سنینی خاص آگاه باشید چرا که عدم زبان آموزی دلیل بسیار محکمی برای تردید در خصوص شنوایی کودکان است.
علایم کم شنوایی در کودکان
اگر فکر می کنید که کودک شما از مشکلات شنوایی رنج می برد پاسخگویی به سوالات زیر کمک خواهد کرد:
• آیا مهارت های زبانی کودک شما متناسب با سن کودک با تاخیر مواجه و یا نامناسب است؟( در صورت عدم اطمینان لطفا به جدول رفتارشنوایی متناسب با سن مراجعه کنید)
• آیا فرزند شما در درک گفتار صحیح با مشکل مواجه است؟
• آیا فرزند شما در معرض صدای بلند واکنشی نشان نمی دهد و یا در صدای بلند براحتی می خوابد؟
• آیا فرزند شما در تقلید صداها با مشکل مواجه است؟ • آیا فرزند شما در تشخیص منبع صدا ناتوان است؟
• آیا احساس می کنید که فرزند شما از جمع کناره گیری می کند؟
• آیا فرزند شما به کررات به عفونت گوش دچار می شود؟
در صورتی که پاسخ شما به هر یک از این سوالات مثبت باشد احتمال این وجود دارد که کودک شما دارای میزانی از افت شنوایی است و از به شما توصیه می کنیم که توسط متخصص شنوایی شناس از او تست شنوایی گرفته شود. لازم است تا تست شنوایی انجام گیرد حتی اگر نتیجه آن هیچ افت شنوایی را در کودک نشان ندهد. مهم است تا فورا شنوایی کودک مورد آزمایش قرار گیرد تا از مشکلات احتمالی در یادگیری زبان و مهارت های ارتباطی پیشگیری کنید. تشخیص هر چه زودتر صورت گیرد راه کار های مناسب تری به کار گرفته خواهد شد و کودک را قادر خواهد ساخت تا از شنیدن صداهای رنگارنگ زندگی لذت ببرد.
دلایل آسیب شنوایی گوناگون است مهم ترین آنها عبارتند از بار داری پر خطر ، بیماری های عفونی متفاوت، مصرف برخی از داروها و یا مصرف سیگار و الکل در دوران بارداری بعلاوه، بی نظمی های وراثتی ، مننژیت در دوران نوزادی از دلایل غیر شایع می باشد.
عوامل پر خطر که باعث افت شنوایی قبل، بعد و یا در حین تولد می شوند:
• تولد نوزاد قبل از هفته ۳۲ بارداری و وزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم به هنگام تولد
• کمبود اکسیژن یا وقفه های تنفسی
• مصرف داروهای آرامبخش
• آسیب های فیزیکی به هنگام تولد
در بسیاری از کودکان افت شنوایی بعد از تولد رخ می دهد:
• در نوزادان و شیرخواران مبتلا به مننژیت باکتریایی یا آنسفالیت (التهاب مغز)
• بعد از ابتلا به سرخک و اوریون
• پس از شیمی درمانی
• بعد از التهاب مزمن گوش
• در کودکانی که از سندروم خاص رنج می برند
همچنین احتمال آسیب شنوایی در موارد زیر نیز می توان در نظرگرفت:
• کودکان مبتلا به آسیب های شنوایی ملایم تا شدید گوش میانی
• کودکان با اختلالات مغزی
• کودکان ناتوان در گفتار
• کودکانی با رفتارهای غیرطبیعی مانند کودکانی که فریاد می زنند، کودکان پر خشونت و یا کودکان بسیار آرام و منزوی
راهنمایی والدین
امیدواریم که هم اکنون به بالا بردن سطح آگاهی شما کمک کرده باشیم و شما پذیرای مشکلات شنوایی کودک خود راحت تر از گذشته باشید. اگر در رابطه با میزان شنوایی کودک خود دچار تردید هستید هر چه سریع تر قبل از اختلال در توانایی های زبانی از او تست شنوایی بگیرید. یافتن سریع راه کار مناسب برای کودک شما: افرایش آگاهی در مورد سمعک کمک می کند تا کودک هر چه سریع تر و راحت تر سمعک را بپذیرد و از مشکلات عاطفی و اجتماعی به هنگام مواجهه با افت شنوایی جلوگیری می کند. برای کمک به شما و کودک دلبند شما در این راه صفحات بعد ی شامل برنامه ریزی دقیقی است که شما را در هر گام هدایت می کند. همچنین به لیستی از سوالات پیشنهادی بر خواهید خورد که پرسیدن این سوال ها از متخصصین شنوایی شناس به شما کمک خواهد کرد تا بهترین راه کار ممکن را برای کودک خود برگزینید.
برای سازگاری و پذیرفتن سمعک توسط کودکی که دچار افت شنوایی است در ابتدا اندکی صبر و تمرین لازم است.در صورتی که به کمک و حمایت نیاز داشتید نکاتی در خصوص نحوه برخورد و تشویق سمعک در خصوص پذیرش سمعک وجود دارد. برای والدین و معلمین کودکان مدرسه ای بخش مهمی در تعلیم وجود دارد.